Dự thảo online

Theo đó, tại phiên họp, trước khi thảo luận dự án Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Xây dựng thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự án Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn; nghe Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo thẩm tra dự án Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn.

Điều hành hội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, theo chương trình, sáng 22/04, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Dự phiên họp có Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị; lãnh đạo các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường, Văn hóa Thể thao và Du lịch, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.

Tiếp đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tóm tắt Tờ trình dự án Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Trình bày tờ trình tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm và định hướng lãnh đạo đối với công tác quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng, quy hoạch nông thôn, xác định đây là nhiệm vụ rất quan trọng trong phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc. Nhiều Nghị quyết Đại hội Đảng, Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII và Nghị quyết số của Bộ Chính trị đã chỉ đạo hoàn thiện chính sách, pháp luật nhằm kết hợp hài hoà phát triển đô thị với xây dựng nông thôn mới, nâng cao chất lượng quy hoạch đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.

Pháp luật về quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng (quy hoạch nông thôn và khu chức năng) hiện nay được quy định chủ yếu tại Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 và Chương II Luật Xây dựng năm 2014 (quy định về quy hoạch nông thôn và các khu chức năng), ngoài ra còn một số Luật khác liên quan, trong đó có Luật Quy hoạch năm 2017. Qua 14 năm thi hành Luật Quy hoạch đô thị, 09 năm thị hành Luật Xây dựng, cùng với những yêu cầu mới của thực tiễn phát triển đã bộc lộ những hạn chế, bất cập, cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện.

Về mục đích, quan điểm xây dựng luật, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, dự án Luật nhằm tạo cơ sở pháp lý, công cụ quản lý đồng bộ, toàn diện, thống nhất để điều chỉnh hoạt động quy hoạch đô thị và nông thôn, khắc phục được các tồn tại, hạn chế, bất cập và khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, đáp ứng được yêu cầu đối với giai đoạn phát triển mới của đất nước; tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhân dân và xã hội.

Dự án Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn được xây dựng trên cơ sở quan điểm thể chế hóa định hướng của Đảng, Nhà nước về hoàn thiện chính sách, pháp luật quy hoạch; kết hợp hài hoà giữa phát triển đô thị với xây dựng nông thôn mới; nâng cao chất lượng quy hoạch đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững tại các Nghị quyết của Đảng; bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, phù hợp với thực tiễn và yêu cầu phát triển, hội nhập; bảo đảm minh bạch, khả thi, thuận lợi trong tổ chức thực hiện; cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; nâng cao chất lượng công tác quy hoạch; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, đề cao trách nhiệm, kiểm soát, giám sát việc thực hiện, nâng cao hiệu quả công tác quản lý…

Dự án Luật đề xuất kế thừa và hoàn thiện các quy định về quy hoạch đô thị tại Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 và quy định về quy hoạch xây dựng (gồm quy hoạch nông thôn, khu chức năng) tại Chương II Luật Xây dựng vào trong 01 Luật với tên gọi là “Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn”. Phạm vi điều chỉnh của Luật đề xuất là: “Luật này quy định về hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn; lập, thẩm định, phê duyệt, rà soát, điều chỉnh, tổ chức quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn và quản lý nhà nước về quy hoạch đô thị và nông thôn.”.

Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn đã được Quốc hội thông qua với 03 chính sách gồm: (i) Hoàn thiện các quy định về hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn; (ii) Hoàn thiện các quy định về lập, thẩm định, phê duyệt, rà soát, điều chỉnh quy hoạch đô thị và nông thôn; (ii) Hoàn thiện các quy định về lựa chọn tổ chức tư vấn lập quy hoạch, nguồn kinh phí và các quy định có liên quan khác nhằm nâng cao chất lượng, tính khả thi của quy hoạch đô thị và nông thôn, quyền được tiếp cận, cung cấp thông tin về quy hoạch đô thị và nông thôn.

Dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn được thiết kế với 05 Chương, 08 Mục, 61 Điều. Trong đó, Chương I. Quy định chung (gồm 15 Điều, từ Điều 1 đến Điều 15); Chương II. Lập, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch đô thị và nông thôn (gồm 8 Mục, 27 Điều, từ Điều 16 đến Điều 42); Chương III. Tổ chức quản lý quy hoạch đô thị và nông thôn (gồm 09 Điều, từ Điều 43 đến Điều 51); Chương IV. Quản lý nhà nước về quy hoạch đô thị và nông thôn (gồm 07 Điều, từ Điều 52 đến Điều 58); Chương V. Điều khoản thi hành (gồm 03 Điều, từ Điều 59 đến Điều 61) Quy định về: Bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung, thay thế những nội dung quy định tại pháp luật có liên quan; Hiệu lực thi hành và Quy định chuyển tiếp.

Trên cơ sở những vấn đề vướng mắc, phát sinh trên thực tiễn đã được tổng kết, đánh giá, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, dự thảo Luật đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định có liên quan để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho tổ chức, cá nhân, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh với những điểm mới cơ bản như: 

(1) Quy định rõ hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn về loại, cấp độ quy hoạch (Điều 5 dự thảo Luật); tách bạch và làm rõ mối quan hệ với các quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh và các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành, bảo đảm thống nhất, đồng bộ về quy hoạch. 

(2) Tăng cường phân cấp, phân quyền trong lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch đô thị và nông thôn.

(3) Đơn giản hóa trình tự, thủ tục trong lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch, đáp ứng yêu cầu cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh.

(4) Bổ sung, quy định rõ về nội dung quy hoạch không gian ngầm đối với các đô thị trực thuộc tỉnh và quy định quy hoạch không gian ngầm được lập riêng đối với các thành phố trực thuộc Trung ương và đô thị mới dự kiến thành lập thành phố trực thuộc Trung ương, nhằm khai thác tối đa hiệu quả sử dụng không gian, gắn kết đồng bộ không gian xây dựng trên và dưới mặt đất, mặt nước.

(5) Bổ sung, quy định chặt chẽ hơn về điều kiện, yêu cầu đối với việc điều chỉnh cục bộ quy hoạch.

(6) Bổ sung quy định rõ hơn về nguồn kinh phí cho công tác quy hoạch, đảm bảo nguồn lực thực hiện quy hoạch.

(7) Bổ sung quy định làm rõ điều kiện năng lực và trách nhiệm của tổ chức tư vấn trong công tác lập và tổ chức thực hiện quy hoạch; sự tham gia của các cơ tổ chức, cộng đồng, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam...

(8) Bổ sung quy định về Hợp tác quốc tế và quy định trách nhiệm của Chính phủ theo hướng xác định rõ việc đầu tư, hỗ trợ, khuyến khích đối với hoạt động quy hoạch đô thị và nông thôn.

(9) Bổ sung các quy định cụ thể để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong chức thực hiện quy hoạch đô thị và nông thôn.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu rõ, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí sự cần thiết ban hành Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn (Luật QHĐT&QHNT) theo mục đích, quan điểm đã nêu tại Tờ trình số 133/TTr-CP của Chính phủ. Việc sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành về QHĐT và quy hoạch xây dựng phù hợp với nhiệm vụ, giải pháp tại Nghị quyết số 61/2022/QH15 ngày 16/6/2022 của Đoàn giám sát của Quốc hội khóa XV về “tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch và một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ lập và nâng cao chất lượng quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030”. 

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc hợp nhất các quy định về quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn vào một luật là phù hợp, hướng tới bảo đảm thống nhất về định hướng chung trong kiểm soát, quản lý, phát triển đô thị và nông thôn, phát triển hài hòa và gắn kết giữa không gian đô thị và nông thôn, bổ trợ cho sự phát triển chung của địa phương, vùng và cả nước.  

Về định hướng nội dung xây dựng Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nêu rõ, cần bảo đảm QHĐT phải có tầm nhìn phù hợp, có tính chiến lược, tôn trọng quy luật thị trường và nguyên tắc phát triển bền vững; lấy con người và chất lượng cuộc sống làm trung tâm, văn hóa và văn minh đô thị làm nền tảng phát triển; kết hợp hài hòa giữa quá trình đô thị hoá, phát triển đô thị với công nghiệp hoá, hiện đại hoá, xây dựng nông thôn mới và cơ cấu lại nền kinh tế, quản lý phát triển xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Bên cạnh đó, cần gắn kết chặt chẽ với QHNT; bảo đảm định hướng gắn kết giữa đô thị và nông thôn, phù hợp với thực tiễn có sự đan xen giữa đô thị và nông thôn. QHĐT và phát triển kết cấu hạ tầng các đô thị phải đi trước một bước và tạo ra nguồn lực chủ yếu cho phát triển đô thị; gắn với mô hình phát triển đô thị, thể hiện được đặc thù của những mô hình đô thị mới.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế, cần làm rõ mối quan hệ giữa các loại quy hoạch trong hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn, mối quan hệ của các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn với các quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch quốc gia và các quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành. Phân định rõ vị trí, vai trò của các loại quy hoạch, các cấp độ quy hoạch, bảo đảm sự liên kết, khớp nối, tránh chồng chéo, trùng lặp, mâu thuẫn về nội dung giữa các quy hoạch, gây lãng phí nguồn lực, khó khăn cho công tác quản lý, tạo rào cản đối với các hoạt động kinh tế - xã hội của người dân và doanh nghiệp.

Cùng với đó, cần thực hiện phân cấp và phân quyền trong lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh, quản lý QHĐT&QHNT nhằm tăng cường vai trò, tính chủ động, trách nhiệm của chính quyền địa phương phù hợp với năng lực, nguồn lực thực hiện gắn với đề cao trách nhiệm kiểm soát, giám sát, bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý thống nhất của trung ương. Cắt giảm thủ tục hành chính trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh QHĐT&QHNT, đáp ứng yêu cầu cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Kiên quyết xóa bỏ tư duy nhiệm kỳ, cơ chế “xin - cho”, “lợi ích nhóm” trong xây dựng, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch, dẫn đến tình trạng dự án “treo”, chậm triển khai thực hiện trên thực tế.

Về tính hợp hiến, tính hợp pháp, tính thống nhất của dự thảo văn bản với hệ thống pháp luật; tính tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, các nội dung của dự thảo Luật phù hợp với quy định của Hiến pháp năm 2013 và tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên. Đề nghị rà soát đề xuất sửa đổi Luật Quy hoạch năm 2017, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015; đồng thời, tiếp tục rà soát các luật, nghị quyết khác có liên quan; rà soát kỹ lưỡng, bảo đảm sự thống nhất nội tại của Luật Xây dựng sau khi được sửa đổi. 

Về mối quan hệ giữa Luật QHĐT&QHNT và Luật Quản lý phát triển đô thị, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết, tại Báo cáo số 2661/BC-UBKT15 của Ủy ban Kinh tế thẩm tra đề xuất xây dựng dự án Luật Quản lý phát triển đô thị, nhiều ý kiến đồng tình tách bạch các quy định về QHĐT (có tính chất kỹ thuật, quy định về trình tự, thủ tục việc lập, thẩm định, phê duyệt QHĐT) với các quy định về quản lý phát triển đô thị (điều chỉnh việc quản lý hệ thống đô thị, phát triển đô thị theo quy hoạch) và sửa đổi ngay các quy định về QHĐT, quy hoạch xây dựng. Dưới góc độ tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, đề nghị tiếp tục rà soát 02 dự án Luật đều có quy định về một số nội dung tổ chức thực hiện quy hoạch. 

Về hồ sơ dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị: Bổ sung nội dung đánh giá tác động cụ thể đối với những quy định mới tại dự thảo Luật so với quy định hiện hành của pháp luật; Bổ sung nội dung tổng kết thi hành quy định về phân cấp thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung thuộc Thủ tướng Chính phủ cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đang được thực hiện thí điểm theo 08 Nghị quyết của Quốc hội, trình tự, thủ tục điều chỉnh cục bộ theo 05 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Ngoài ra, cần bổ sung nội dung rà soát các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan đến dự án Luật; Bổ sung dự thảo văn bản quy định chi tiết theo quy định tại điểm e khoản 1 Điều 64 và khoản 2 Điều 11 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015; Bổ sung bảng thuyết minh chi tiết cho các quy định tại dự thảo Luật.

Điều hành nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh, trên cơ sở Tờ trình của Chính phủ, Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế, đề nghị các thành viên của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tập trung thảo luận về các nội dung đã được nêu tại Báo cáo thẩm tra.

Trong đó, đại biểu tập trung cho ý kiến về sự phù hợp giữa dự thảo luật với chủ trương của Đảng, tính hợp Hiến, hợp pháp, tính thống nhất của hệ thống pháp luật, tính tương thích với các cam kết, các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam đã ký kết hoặc là thành viên; phạm vi, đối tượng điều chỉnh của dự án luật; sự phù hợp, tương thích của luật với các luật có liên quan; tính khả thi thực tế và cụ thể các điều khoản quy định trong dự thảo luật; điều khoản thi hành, quy định chuyển tiếp; hình thức, nội dung văn bản trong hồ sơ dự án luật, kết cấu dự án luật. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho ý kiến dự án luật đã đủ điều kiện để trình Quốc hội hay chưa?

Các đại biểu cũng cho ý kiến về một số vấn đề còn nhiều ý kiến tham gia cần tập trung thảo luận như: các loại quy hoạch, nội dung cụ thể mức độ chi tiết thời kỳ của từng loại quy hoạch, thời hạn và tầm nhìn của quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, phân cấp trách nhiệm tổ chức lập thẩm định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch, quy định rút gọn trình tự lập quy hoạch, rà soát điều chỉnh quy hoạch, lấy ý kiến về quy hoạch, kinh phí hoạt động quy hoạch, nguồn lực hỗ trợ hoạt động quy hoạch, lựa chọn tổ chức tư vấn lập quy hoạch, tổ chức quản lý quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn…

Cơ bản nhất trí với sự cần thiết ban hành dự án Luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn nhằm thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng đây là dự án luật quan trọng, bên cạnh dự án luật Đất đai, luật Nhà ở, luật Kinh doanh bất động sản, dự án luật này sẽ góp phần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về quản lý đất đai, phát triển cơ sở hạ tầng.

Bày tỏ đồng tình với nhiều nội dung trong hồ sơ dự án luật, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho biết, khoản 5 Điều 3 trong dự thảo luật có giải thích từ ngữ “khu chức năng” như sau: Khu chức năng là một khu vực được định hướng quy hoạch để xây dựng tại địa bàn đô thị và nông thôn, có chức năng hỗn hợp gồm khu kinh tế; khu du lịch hoặc chức năng chuyên biệt gồm khu công nghiệp; khu chế xuất; khu công nghệ cao; khu nông nghiệp, lâm nghiệp ứng dụng công nghệ cao; khu công nghệ thông tin tập trung; khu nghiên cứu, đào tạo; khu thể dục thể thao; khu văn hóa; khu phức hợp y tế; khu đầu mối hạ tầng kỹ thuật và các khu vực phát triển theo chức năng khác được định hướng, xác định trong quy hoạch ngành, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch chung đô thị và quy hoạch chung huyện.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng, cần rà soát quy định về khu chức năng trong Luật Xây dựng, Luật Đất đai để tránh mâu thuẫn, chồng chéo, đảm bảo sự thống nhất trong các quy định của pháp luật.

Đối với quy định về bảo vệ môi trường trong quy hoạch đô thị và nông thôn, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho biết, khoản 2 Điều 10 dự thảo luật quy định: Nội dung quy định, yêu cầu về bảo vệ môi trường trong quy hoạch đô thị và nông thôn thực hiện theo pháp luật về bảo vệ môi trường. 

Trong khi đó, khoản 2 Điều 23 Luật Bảo vệ môi trường lại quy định: Nội dung Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia; việc lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, thời kỳ Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia được thực hiện theo quy định của pháp luật về quy hoạch. Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cho rằng, cần quy định rõ trong dự thảo luật Quy hoạch đô thị và quy hoạch nông thôn để có căn cứ thực hiện trong thực tế.

Phát biểu tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đã có văn bản phối hợp với Ủy ban Kinh tế để thẩm tra Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn. Đồng thời bày tỏ nhất trí với sự cần thiết ban hành dự án Luật này, quy hoạch đô thị và nông thôn dựa trên cơ sở thu hút các nội dung từ Luật Quy hoạch đô thị năm 2009 và một số nội dung liên quan quy hoạch nông thôn và khu chức năng trong chương II của Luật Xây dựng năm 2014 để hình thành nên Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn. 

Sau khi tiếp thu ý kiến của UBTVQH, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy nhận thấy, Hồ sơ của dự án Luật cơ bản đáp ứng được yêu cầu, đủ điều kiện trình Quốc hội trong Kỳ họp thứ 7 tới.

Tán thành với nhiều nội dung thẩm tra trong báo cáo của Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế vừa trình bày, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy góp ý về quá tải hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, và nhận thấy nội dung này hiện đang còn nhiều tồn tại, Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế đã nêu vấn đề này rất rõ. 

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, các vấn đề hạ tầng kỹ thuật như liên quan đến giao thông, cấp thoát nước, chất thải rắn, rác thải sinh hoạt…; các vấn đề xã hội như y tế, giáo dục, cây xanh, mặt nước… là những nội dung bức xúc trong quá trình giám sát. Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy bày tỏ băn khoăn có quy định nào cụ thể hơn về nội dung này không, căn cứ như thế nào để biết là “quá tải”? Vì vậy, đề nghị bổ sung quy định về nội dung này. 

Đồng thời Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy đề nghị cần đối chiếu, rà soát, đánh giá lại các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật, các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, căn cứ thế nào và ban hành ra sao, rà soát mối quan hệ của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn với các quy hoạch và các luật chuyên ngành liên quan. 

Liên quan đến tổ chức quy hoạch, tại Điều 45 của dự thảo Luật quy định về kế hoạch thực hiện quy hoạch, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy đề nghị cần rà soát, đối chiếu thêm với Điều 46 của Luật Quy hoạch.  

Về hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy hoan nghênh Bộ Xây dựng đã triển khai xây dựng nội dung này rất tốt, có một Cổng thông tin xây dựng quy hoạch đô thị Việt Nam trên Internet. Đây là cơ sở, căn cứ góp phần xây dựng hệ thống đô thị thông minh trong thời gian tới, kết nối với việc phát triển bền vững xanh, thông minh, môi trường, chất lượng dịch vụ, con người, chất lượng cuộc sống… Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho rằng, đây phải là hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu về đô thị và nông thôn quốc gia để cung cấp tương đối đầy đủ thông tin. Về kinh phí của nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nhận thấy, không chỉ cần kinh phí của Nhà nước mà còn cần khuyến khích tư nhân cùng hỗ trợ thêm để cung cấp thêm thông tin, chia sẻ thêm các dữ liệu.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Thường trực Ủy ban Pháp luật đã có văn bản phối hợp thẩm tra gửi Thường trực Uỷ ban Kinh tế và đã được tổng hợp trong Báo cáo thẩm tra sơ bộ trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội; thống nhất với sự cần thiết xây dựng để trình Quốc hội xem xét dự án luật này. Đồng thời đánh giá cao công tác chuẩn bị của cơ quan chủ trì soạn thảo, đảm bảo tiến độ, yêu cầu theo Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 của Quốc hội.

Hồ sơ dự án luật cơ bản đáp ứng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng đề nghị Bộ Xây dựng tiếp tục tiếp thu ý kiến thẩm tra sơ bộ, ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện một số báo cáo, hồ sơ cụ thể trong hồ sơ dự án luật trước khi trình Quốc hội...

Quan tâm tới phạm vi điều chỉnh, Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng nhận thấy, dự thảo Luật được xây dựng cơ bản trên cơ sở kế thừa các quy định của Luật Quy hoạch đô thị năm 2009; kế thừa các quy định về quy hoạch nông thôn, quy hoạch khu chức năng của Luật Xây dựng năm 2014; đã có sự rà soát để đảm bảo thống nhất với Luật Quy hoạch năm 2017 và cũng đảm bảo thống nhất với ba chính sách đã được Chính phủ trình khi mà đưa dự án Luật này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. 

Chủ nhiệm Hoàng Thanh Tùng cũng bày tỏ thống nhất với phạm vi điều chỉnh tại khoản 1 Điều 5 của dự thảo Luật. Tuy nhiên, đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát để xác định mức độ chi tiết và mối quan hệ giữa các loại quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn, đảm bảo phân định rõ vai trò, chức năng của từng loại quy hoạch, các cấp độ quy hoạch, qua đó tránh sự trùng lặp, chồng chéo giữa các loại quy hoạch.

Về tên gọi, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật cho biết, tên gọi dự thảo Luật trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khác với tên gọi đã được đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội. Do đó, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo lý giải rõ hơn vấn đề này để báo cáo Quốc hội xem xét.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá cao công tác chuẩn bị dự án Luật công phu trách nhiệm; đồng thời, đánh giá cao Ủy ban Kinh tế đã có báo cáo thẩm tra sơ bộ nêu nhiều vấn đề lớn chi tiết để có cơ sở tiếp tục hoàn thiện thêm. Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo tiếp thu các ý kiến thẩm tra và các ý kiến tại phiên họp để tiếp tục hoàn thiện về hồ sơ dự án Luật.

Chủ tịch Quốc hội thống nhất cách tiếp cận của dự án Luật. Theo đó, một mặt kế thừa Luật Quy hoạch đô thị hiện hành cùng với đó là cụ thể hóa các nội dung, bổ sung một số quy định mới, tháo gỡ những vướng mắc khó khăn bất cập và bảo đảm đồng bộ trong hệ thống pháp luật.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát cụ thể hóa hơn quan điểm, nguyên tắc trong các văn kiện của Đảng đã nêu. Chủ tịch Quốc hội lưu ý dự án luật cần có rà soát để làm rõ, giải quyết mối quan hệ giữa đô thị hóa và xây dựng nông thôn mới; mối quan hệ giữa đô thị hóa và phát triển kinh tế đô thị; quy hoạch thích ứng với biến đổi khí hậu; tiêu chí tiêu chuẩn quy hoạch đô thị gắn với mật độ dân số và kết cấu hạ tầng để tính toán cân bằng phát triển đô thị theo chiều rộng và phát triển đô thị theo mô hình TOD; tiêu chí thiết yếu trong quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn…

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh cần nghiên cứu giải quyết những vướng mắc trong thực tiễn. Dẫn chứng một số thực tiễn, Chủ tịch Quốc hội đề nghị xem xét về việc điều chỉnh quy hoạch trong trường hợp quy hoạch không phù hợp với thực tế.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị rà soát để bảo đảm đồng bộ hệ thống pháp luật luật này với các luật liên quan, trong đó có dự án Luật Quản lý phát triển đô thị, cũng như các luật hiện hành như Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Lâm nghiệp, Luật PPP, Luật Bảo vệ môi trường…

Về điều khoản chuyển tiếp, liên quan đến Điều 38 và Điều 61 dự thảo Luật, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nên biên tập theo hướng đối với quy hoạch đã được thẩm định theo quy định pháp luật sẽ tiếp tục theo quy định cũ nhằm đảm bảo tính thống nhất, xuyên suốt cho việc thẩm định hồ sơ.

Về các thuật ngữ, dự thảo Luật có các thuật ngữ “quy hoạch chung huyện” và “quy hoạch huyện” hay “lấy ý kiến cộng đồng dân cư” “lấy ý kiến đại diện cộng đồng dân cư”….cần được phân định, làm rõ.

Phát biểu tiếp thu, giải trình làm rõ nội dung được nêu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị bày tỏ cảm ơn các ý kiến đóng góp rất xác đáng tại phiên họp, đồng thời cho biết, cơ quan soạn thảo sẽ nghiên cứu, tiếp thu tất cả các ý kiến góp ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp, ý kiến của Ủy ban thẩm tra, đặc biệt là ý kiến phát biểu chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội… từ tên gọi, phạm vi điều chỉnh, tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thông pháp luật đến các quy định cụ thể… 

Trong quá trình hoàn thiện dự thảo Luật tới đây, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Bộ sẽ rà soát, tiếp thu, cụ thể hóa các nội dung và dự kiến có báo cáo giải trình rõ thêm các vấn đề liên quan đến các điểm mới, phạm vi điều chỉnh, tính thống nhất đồng bộ, đối tượng điều chỉnh…

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao quá trình chuẩn bị, hồ sơ dự án luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế. 

Để đảm bảo chất lượng dự án luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp thu những ý kiến của Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan thẩm tra, bổ sung đầy đủ các hồ sơ chi tiết còn thiếu, đánh giá tác động đầy đủ các chính sách mới so với luật hiện hành, giải trình rõ, cụ thể hơn việc thay đổi tên gọi của luật. Tiếp tục rà soát để thể chế hóa đầy đủ hơn các chủ trương của Đảng về quy hoạch, xây dựng, quản lý, phát triển bền vững đô thị Việt Nam, xây dựng hoàn thiện quy hoạch đô thị và nông thôn đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, lâu dài, đảm bảo hài hòa phát triển kinh tế với các yếu tố văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường, gắn kết không gian đô thị và nông thôn, hỗ trợ sự phát triển của các vùng trên cả nước. 

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan soạn thảo, các cơ quan hữu quan nghiên cứu tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến của cơ quan thẩm tra để hoàn chỉnh hồ sơ dự án luật. Ủy ban Kinh tế thẩm tra chính thức trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.

Nguồn: Cổng Thông tin điện tử Quốc hội