Sửa đổi Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em:Nâng tuổi trẻ em?
- 19/08/2012
Sau 8 năm đi vào cuộc sống, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (BVCS&GDTE) đã bộc lộ nhiều hạn chế. Trong khi đó, cuộc sống hiện nay đã nảy sinh nhiều vấn đề liên quan đến trẻ em như bạo lực, xâm hại, bóc lột trẻ em. Trước thực tế này, Bộ LĐTB & XH đang tiến hành lấy ý kiến các cơ quan chức năng và trẻ em về sửa đổi Luật BVCS&GDTE trình Quốc hội xem xét.
Ông Đặng Hoa Nam, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ, chăm sóc trẻ em (Bộ LĐTB & XH) cho biết, dự kiến Luật BVCS& GDTE sẽ tập trung vào 5 vấn đề:
Thứ nhất, tăng độ tuổi trẻ em từ 16 lên 18 tuổi.
Thứ hai, quy định cụ thể hơn trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội liên quan đến trẻ em.
Thứ ba, tăng cường trách nhiệm giám sát, chức năng giám sát của các tổ chức thành viên MTTQ Việt Nam, các cơ quan của Quốc hội về thực hiện luật, các chương trình liên quan đến trẻ em.
Thứ tư, quy định công tác bảo vệ trẻ em rõ ràng, cụ thể, trong đó có các dịch vụ bảo vệ trẻ em.
Thứ năm, quy định chi tiết quyền tham gia của trẻ em, như trẻ em được tham khảo ý kiến, trẻ được tham gia vào quá trình ra quyết định của chính quyền các cấp về các chính sách liên quan đến trẻ em.
Tăng độ tuổi trẻ em từ 16 lên 18 tuổi nhận được nhiều sự quan tâm nhất khi đưa ra lấy ý kiến. Theo ông Đặng Hoa Nam, nếu tăng độ tuổi thì trẻ em sẽ là người được hưởng lợi rất nhiều. Đơn cử như 18 tuổi vẫn là trẻ em thì các em sẽ được hưởng lợi từ các chính sách ưu đãi dành cho người chưa thành niên trong các lĩnh vực y tế, giáo dục, phúc lợi xã hội. Đặc biệt, trong lĩnh vực y tế, trẻ em sẽ được bảo đảm việc cung ứng các loại thuốc thiết yếu chữa bệnh cho trẻ em; bảo đảm điều kiện và chất lượng khám bệnh, chữa bệnh, được tiêm chủng phòng bệnh, phòng dịch...
Đồng tình với quan điểm của ông Đặng Hoa Nam, nhiều ý kiến cũng cho rằng Luật BVCS&GDTE năm 2004 quy định độ tuổi của trẻ em dưới 16 tuổi. Nhưng Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em (Việt Nam có tham gia từ năm 1990) quy định độ tuổi trẻ em dưới 18 tuổi vì lứa tuổi từ 16-18 tuổi chưa phát triển đầy đủ về sức khoẻ và nhận thức, chưa đủ các điều kiện cần thiết để trở thành người lớn, người thành niên; có những chuyển đổi mạnh về tâm - sinh lý nên cần được bảo vệ, chăm sóc đặc biệt từ gia đình, xã hội và Nhà nước.
Thực tế, qui định về độ tuổi trẻ em ở các văn bản pháp luật hiện hành đều có độ vênh, quy định độ tuổi khác nhau dẫn tới việc hiểu khái niệm trẻ em rất khó. Điển hình như tại Bộ luật Dân sự, người chưa thành niên là người đủ 18 tuổi trở lên, còn Luật Thanh niên quy định thanh niên là người từ đủ 16 tuổi đến 30 tuổi. Như vậy, thanh niên chưa phải là người thành niên. Còn Bộ luật Lao động thì người lao động là người ít nhất đủ 15 tuổi, có khả năng lao động và có giao kết hợp đồng lao động.
Xuất phát từ thực tế trên, nhiều ý kiến cho rằng nên giữ nguyên độ tuổi trẻ em như Luật BVCS & GDTE hiện hành. Vì nếu thay đổi độ tuổi, sẽ khiến phải thay đổi nhiều văn bản pháp luật khác như Bộ luật Hình sự, Bộ luật Lao động, Luật Hôn nhân và gia đình… cũng như nhiều văn bản dưới luật khác, để bảo đảm tính thống nhất độ tuổi của trẻ em là dưới 16 tuổi. Hơn nữa nếu nâng độ tuổi trẻ em cũng đồng nghĩa với việc tăng ngân sách. Tuy nhiên, theo ông Đặng Hoa Nam khi đưa ra đề xuất nâng độ tuổi trẻ em, Bộ LĐTB & XH đã tính đến điều kiện kinh tế, xã hội của đất nước hiện tại và trong vài chục năm tới.
Cũng theo ông Nam để sửa đổi Luật BVCS & GDTE một cách toàn diện, bên cạnh việc lấy ý kiến các cơ quan, ngành…sẽ lấy ý kiến trực tiếp của trẻ em thông qua nhiều hình thức như điện thoại, website, phiếu thăm dò để trẻ em được bày tỏ ý kiến của mình. Dự kiến, dự thảo Luật sửa đổi bổ sung Luật BVCS&GDTE sẽ được trình lên Quốc hội vào cuối năm 2014.