Quy định chặt chẽ thẩm quyền chuyển đổi các loại rừng

Cấp tỉnh được chuyển mục đích dưới 50 ha rừng sản xuất

Dự thảo Luật Bảo vệ và Phát triển rừng quy định việc chuyển loại rừng này sang loại rừng khác phải đáp ứng đủ 3 các điều kiện: Phù hợp với quy hoạch lâm nghiệp; đáp ứng các tiêu chí phân loại rừng; được phép của cơ quan có thẩm quyền thành lập khu rừng.

( Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường)

Theo đó, chỉ có hai chủ thể có thẩm quyền quyết định chuyển loại rừng gồm: Thủ tướng Chính phủ quyết định chuyển loại rừng đối với khu rừng do Thủ tướng Chính phủ thành lập theo đề nghị của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT và Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định chuyển loại rừng đã được phân cấp quản lý, sau khi được HĐND cấp tỉnh quyết định chủ trương chuyển loại rừng và có ý kiến bằng văn bản của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT.

Đặc biệt đối với việc chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác sẽ có những quy định quản lý chặt chẽ. Phải phù hợp với quy hoạch lâm nghiệp quốc gia; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia; quy hoạch lâm nghiệp cấp tỉnh; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp tỉnh; được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác; có dự án đầu tư được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; có phương án trồng rừng thay thế được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hoặc sau khi nộp tiền trồng rừng thay thế... 

Ở nội dung này Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ mới có thẩm quyền chuyển đổi mục đích sử dụng diện tích rừng sản xuất tới 1.000 ha còn HĐND cấp tỉnh chỉ có thẩm quyền chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sản xuất dưới 50 ha sau khi được sự đồng ý của Bộ NN-PTNT.

Tham luận nội dung này, ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) cho rằng thực trạng rừng hiện nay đang bị tàn phá nặng nề; trở thành nguyên nhân của thiên tai lũ lụt, gây hậu quả nghiêm trọng. Mà lấy rừng nhiều nhất là các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng rừng. Ví dụ trường hợp chuyển mục đích sử dụng rừng ở bán đảo Sơn Trà (Đà Nẵng), thời gian qua đang vấp phải sự phản đối của nhân dân. Nếu không cẩn thận khi thực hiện dự án sẽ thành phá rừng. Vậy nên, ĐB Phương đề nghị cần đưa vào luật điều kiện chuyển đổi mục đích sử dụng rừng cần phải lấy ý kiến của cộng đồng dân cư và các nhà khoa học.  

Chuyển mục đích sử dụng rừng phải trồng rừng thay thế gấp 3 lần

Để đảm bảo độ che phủ của rừng, Luật quy định Chủ dự án được giao đất, thuê đất có chuyển mục đích sử dụng rừng, phải trồng rừng thay thế diện tích rừng chuyển sang mục đích khác bằng 3 lần diện tích bị chuyển mục đích sử dụng rừng đối với rừng tự nhiên. Trong trường hợp chủ dự án không tự trồng rừng thay thế thì nộp tiền vào quỹ bảo vệ và phát triển rừng cấp tỉnh. UBND tỉnh sẽ quyết định sử dụng tiền đã nộp vào quỹ bảo vệ và phát triển rừng cấp tỉnh để tổ chức trồng rừng thay thế trên địa bàn tỉnh.

Theo Luật Bảo vệ và Phát triển rừng thì chủ rừng có quyền lợi và được bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Chủ rừng được bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu hồi rừng vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích công cộng. Tuy nhiên, chủ rừng sử dụng rừng không đúng mục đích, cố ý không thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước hoặc vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật về lâm nghiệp;

Sau 12 tháng liên tục kể từ ngày được giao, được thuê rừng mà chủ rừng không tiến hành các hoạt động bảo vệ và phát triển rừng, trừ trường hợp do lý do khách quan được cơ quan có thẩm quyền xác nhận cũng sẽ bị thu hồi rừng.