Nhận hỗ trợ, doanh nghiệp phải có nghĩa vụ đi kèm
- 05/04/2017
Sáng nay, ngày 5/4, dưới sự điều khiển của Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển, Hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách đã thảo luận về dự án Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Theo Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày, nhiều ý kiến cho rằng với điều kiện ngân sách như hiện nay, việc thu hút các nguồn lực ngoài ngân sách được thể hiện chưa mạnh mẽ như trong dự thảo Luật thì việc bảo đảm nguồn lực hỗ trợ DNNVV sẽ khó khả thi. Do đó, các ý kiến đề nghị, chính sách hỗ trợ phải có trọng tâm, trọng điểm, phải cụ thể, theo lĩnh vực và cần cân đối nguồn lực, tránh dàn trải, chung chung. Về vấn đề này, UBTVQH tiếp thu, chỉnh lý như sau: dự thảo Luật đã tiếp thu, hạn chế sử dụng ngân sách nhà nước và quy định thu hẹp các đối tượng được hỗ trợ. Cụ thể là, để tránh quy định mang tính phân biệt đối xử, dự thảo Luật đã tập trung hỗ trợ DNNVV có tiềm năng phát triển, hướng tới các đối tượng doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, doanh nghiệp tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị, doanh nghiệp chuyển đổi từ hộ kinh doanh…
Tại Hội nghị, các ĐBQH cho rằng, đây là dự án Luật quan trọng và được kỳ vọng sẽ tạo động lực để các DNNVV phát triển, qua đó giải quyết được việc làm, góp phần bảo đảm an sinh xã hội và thúc đẩy kinh tế - xã hội... Tuy nhiên, tính khả thi của các chính sách hỗ trợ DNNVV trong dự thảo Luật vẫn khiến các ĐBQH băn khoăn.
Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách Hoàng Quang Hàm nhấn mạnh, việc hỗ trợ DNNVV phát triển là rất cần thiết. Tuy nhiên, hầu hết các quy định về hỗ trợ cho DNNVV trong dự thảo Luật đều chờ Chính phủ hướng dẫn và chờ sửa đổi các luật về thuế. Ví dụ, về hỗ trợ tiếp cận tín dụng, dự thảo Luật quy định, trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ quyết định các cơ chế, biện pháp khuyến khích và tạo điều kiện để các tổ chức tín dụng đẩy mạnh cho vay DNNVV. “Khuyến khích” nhưng cụ thể là khuyến khích như thế nào thì vẫn còn chung chung. Hay dự thảo Luật quy định về đối tượng hỗ trợ, điều kiện hỗ trợ và nội dung hỗ trợ nhưng “hỗ trợ” như thế nào thì cũng vẫn chưa được làm rõ.
Dự thảo Luật quy định hỗ trợ DNNVV là trách nhiệm của Nhà nước, đảm bảo không vi phạm nguyên tắc thị trường. Theo đại biểu Hoàng Quang Hàm, Nhà nước có trách nhiệm với các thành phần kinh tế và công dân. Việc hỗ trợ DNNVV trên cơ sở Nhà nước thấy thành phần kinh tế này đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế nên cần phải thúc đẩy, tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển chứ không phải là hỗ trợ. Mục đích là tạo điều kiện để bảo đảm cơ chế thị trường và phải bảo đảm hài hòa lợi ích. Tán thành quan điểm này, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Thuận Nguyễn Thị Hồng Hà cũng nêu rõ, dự thảo Luật vẫn còn nhiều chính sách khung về hỗ trợ cho DNNVV, điều này sẽ gây khó khăn trong triển khai thực hiện. Vì thế, đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hà đề nghị, cần nghiên cứu quy định cụ thể các chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp, tránh tình trạng luật được ban hành rồi nhưng phải chờ văn bản hướng dẫn mới đi vào cuộc sống.
Ở góc độ khác, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước Tôn Ngọc Hạnh cho rằng, hỗ trợ DNNVV bằng hình thức gián tiếp chứ không phải là hỗ trợ trực tiếp, tránh cách hiểu “hỗ trợ” là việc cho, tặng hoặc chuyển giao các lợi ích vật chất bằng tiền, tài sản cho đối tượng được hỗ trợ. Hỗ trợ gián tiếp là hỗ trợ thông qua hình thức tiếp cận tín dụng, giảm thuế, gia nhập thị trường… Theo đại biểu Tôn Ngọc Hạnh, để tạo thuận lợi cho DNNVV phát triển, dự thảo Luật cần bổ sung các quy định hỗ trợ về cải cách thủ tục hành chính, giảm doanh nghiệp giảm được chi phí gia nhập thị trường, chi phí tuân thủ pháp luật cũng như nhiều loại chi phí đang “bủa vây” doanh nghiệp hiện nay. Mặt khác, đại biểu Tôn Ngọc Hạnh cũng nêu rõ, để các chính sách hỗ trợ được sử dụng hiệu quả thì dự thảo Luật cần bổ sung quy định nghĩa vụ của DNNVV trong việc sử dụng các chính sách hỗ trợ này để ràng buộc trách nhiệm của chính các doanh nghiệp được thụ hưởng chính sách hỗ trợ.
Tại Hội nghị, các ĐBQH cho rằng, đây là dự án Luật quan trọng và được kỳ vọng sẽ tạo động lực để các DNNVV phát triển, qua đó giải quyết được việc làm, góp phần bảo đảm an sinh xã hội và thúc đẩy kinh tế - xã hội... Tuy nhiên, tính khả thi của các chính sách hỗ trợ DNNVV trong dự thảo Luật vẫn khiến các ĐBQH băn khoăn.
Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính – Ngân sách Hoàng Quang Hàm nhấn mạnh, việc hỗ trợ DNNVV phát triển là rất cần thiết. Tuy nhiên, hầu hết các quy định về hỗ trợ cho DNNVV trong dự thảo Luật đều chờ Chính phủ hướng dẫn và chờ sửa đổi các luật về thuế. Ví dụ, về hỗ trợ tiếp cận tín dụng, dự thảo Luật quy định, trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, Chính phủ quyết định các cơ chế, biện pháp khuyến khích và tạo điều kiện để các tổ chức tín dụng đẩy mạnh cho vay DNNVV. “Khuyến khích” nhưng cụ thể là khuyến khích như thế nào thì vẫn còn chung chung. Hay dự thảo Luật quy định về đối tượng hỗ trợ, điều kiện hỗ trợ và nội dung hỗ trợ nhưng “hỗ trợ” như thế nào thì cũng vẫn chưa được làm rõ.
Dự thảo Luật quy định hỗ trợ DNNVV là trách nhiệm của Nhà nước, đảm bảo không vi phạm nguyên tắc thị trường. Theo đại biểu Hoàng Quang Hàm, Nhà nước có trách nhiệm với các thành phần kinh tế và công dân. Việc hỗ trợ DNNVV trên cơ sở Nhà nước thấy thành phần kinh tế này đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế nên cần phải thúc đẩy, tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển chứ không phải là hỗ trợ. Mục đích là tạo điều kiện để bảo đảm cơ chế thị trường và phải bảo đảm hài hòa lợi ích. Tán thành quan điểm này, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Thuận Nguyễn Thị Hồng Hà cũng nêu rõ, dự thảo Luật vẫn còn nhiều chính sách khung về hỗ trợ cho DNNVV, điều này sẽ gây khó khăn trong triển khai thực hiện. Vì thế, đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hà đề nghị, cần nghiên cứu quy định cụ thể các chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp, tránh tình trạng luật được ban hành rồi nhưng phải chờ văn bản hướng dẫn mới đi vào cuộc sống.
Ở góc độ khác, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Phước Tôn Ngọc Hạnh cho rằng, hỗ trợ DNNVV bằng hình thức gián tiếp chứ không phải là hỗ trợ trực tiếp, tránh cách hiểu “hỗ trợ” là việc cho, tặng hoặc chuyển giao các lợi ích vật chất bằng tiền, tài sản cho đối tượng được hỗ trợ. Hỗ trợ gián tiếp là hỗ trợ thông qua hình thức tiếp cận tín dụng, giảm thuế, gia nhập thị trường… Theo đại biểu Tôn Ngọc Hạnh, để tạo thuận lợi cho DNNVV phát triển, dự thảo Luật cần bổ sung các quy định hỗ trợ về cải cách thủ tục hành chính, giảm doanh nghiệp giảm được chi phí gia nhập thị trường, chi phí tuân thủ pháp luật cũng như nhiều loại chi phí đang “bủa vây” doanh nghiệp hiện nay. Mặt khác, đại biểu Tôn Ngọc Hạnh cũng nêu rõ, để các chính sách hỗ trợ được sử dụng hiệu quả thì dự thảo Luật cần bổ sung quy định nghĩa vụ của DNNVV trong việc sử dụng các chính sách hỗ trợ này để ràng buộc trách nhiệm của chính các doanh nghiệp được thụ hưởng chính sách hỗ trợ.