Lương 12 triệu mà nuôi con: chưa phải đóng thuế
- 01/08/2012
Cần tiếp tục thảo luận thời điểm áp dụng luật thuế mới. 70% người đang chịu thuế TNCN bậc 1 khỏi nộp thuế.
“Dự thảo tờ trình Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) sửa đổi đã được Bộ Tài chính trình và được Chính phủ thông qua” - Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho biết như trên tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ, tối 31-7.
70% người đang chịu thuế TNCN bậc 1 khỏi nộp thuế
Nội dung sửa đổi cơ bản, theo bà Mai, là tăng mức thu nhập khởi điểm chịu thuế sau khi chiết trừ gia cảnh từ 4 triệu đồng/tháng hiện hành lên 9 triệu đồng; mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc tăng từ 1,6 triệu đồng/tháng lên 3,6 triệu đồng. Các bậc thang thu nhập tính thuế cũng được điều chỉnh tăng theo. Điểm mới thứ hai là bổ sung quy định nếu lạm phát tăng 20% thì Chính phủ có thẩm quyền trình Ủy ban Thường vụ QH điều chỉnh các bậc thang thu nhập tính thuế cũng như mức chiết trừ gia cảnh. Ngoài ra, Chính phủ thống nhất trình QH sửa Luật Thuế TNCN vào kỳ họp tháng 10 này, để luật mới có hiệu lực từ 1-7-2013.
Theo tính toán của Bộ Tài chính, với điều chỉnh này, tất cả những người đang phải nộp thuế TNCN sẽ được hưởng lợi, trong đó khoảng 70% người đang phải nộp thuế ở bậc thứ nhất (thu nhập trên 4 triệu đồng/tháng) sẽ không còn phải chịu thuế, những người có thu nhập cao tương ứng với các bậc thang tiếp theo cũng được giảm mức thuế phải nộp. Cụ thể, với người thu nhập 12,6 triệu đồng/tháng mà nuôi một con chưa thành niên hoặc mẹ già không lương hưu thì sẽ không phải nộp thuế, thu nhập tăng lên 15 triệu đồng/tháng thì chỉ phải nộp 120.000 đồng. Đổi lại, thu ngân sách năm 2013 sẽ giảm khoảng 5.200 tỉ đồng và 2014 giảm 13.350 tỉ đồng.
Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết việc sửa đổi lần này dựa trên các dữ liệu về tốc độ tăng GDP, lạm phát thời gian qua, mục tiêu kiểm soát lạm phát giai đoạn tới, đề án cải cách tiền lương, những điều chỉnh lương tối thiểu vừa qua, thống kê mức sống của dân cư… và tiếp thu ý kiến của người dân, các bộ, ngành.
Sửa đổi tiến bộ, có được hồi tố?
Với các thông tin này, xem ra Bộ Tài chính đã tiếp thu khá nhiều ý kiến phản biện được báo chí nêu kể từ khi cơ quan này đưa ra dự thảo sửa đổi ban đầu vào tháng 3-2012. Tuy nhiên, xem ra vẫn còn những điểm chưa thực sự thuyết phục. Chẳng hạn, luật sửa đổi có nhiều điểm có lợi cho người dân như vậy tại sao không có hiệu lực sớm hơn mà phải đợi bảy tháng sau khi QH thông qua mới áp dụng?
Trả lời câu hỏi này của Pháp Luật TP.HCM, bà Mai cho biết: “Rất nhiều việc phải làm sau khi QH thông qua luật. Chính phủ, Bộ Tài chính phải sửa đổi các nghị định, thông tư hướng dẫn. Phải viết lại phần mềm quản lý thuế, tập huấn chuyên môn cho cán bộ” - bà Mai nói.
70% người đang chịu thuế TNCN bậc 1 khỏi nộp thuế
Nội dung sửa đổi cơ bản, theo bà Mai, là tăng mức thu nhập khởi điểm chịu thuế sau khi chiết trừ gia cảnh từ 4 triệu đồng/tháng hiện hành lên 9 triệu đồng; mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc tăng từ 1,6 triệu đồng/tháng lên 3,6 triệu đồng. Các bậc thang thu nhập tính thuế cũng được điều chỉnh tăng theo. Điểm mới thứ hai là bổ sung quy định nếu lạm phát tăng 20% thì Chính phủ có thẩm quyền trình Ủy ban Thường vụ QH điều chỉnh các bậc thang thu nhập tính thuế cũng như mức chiết trừ gia cảnh. Ngoài ra, Chính phủ thống nhất trình QH sửa Luật Thuế TNCN vào kỳ họp tháng 10 này, để luật mới có hiệu lực từ 1-7-2013.
Theo tính toán của Bộ Tài chính, với điều chỉnh này, tất cả những người đang phải nộp thuế TNCN sẽ được hưởng lợi, trong đó khoảng 70% người đang phải nộp thuế ở bậc thứ nhất (thu nhập trên 4 triệu đồng/tháng) sẽ không còn phải chịu thuế, những người có thu nhập cao tương ứng với các bậc thang tiếp theo cũng được giảm mức thuế phải nộp. Cụ thể, với người thu nhập 12,6 triệu đồng/tháng mà nuôi một con chưa thành niên hoặc mẹ già không lương hưu thì sẽ không phải nộp thuế, thu nhập tăng lên 15 triệu đồng/tháng thì chỉ phải nộp 120.000 đồng. Đổi lại, thu ngân sách năm 2013 sẽ giảm khoảng 5.200 tỉ đồng và 2014 giảm 13.350 tỉ đồng.
Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết việc sửa đổi lần này dựa trên các dữ liệu về tốc độ tăng GDP, lạm phát thời gian qua, mục tiêu kiểm soát lạm phát giai đoạn tới, đề án cải cách tiền lương, những điều chỉnh lương tối thiểu vừa qua, thống kê mức sống của dân cư… và tiếp thu ý kiến của người dân, các bộ, ngành.
Sửa đổi tiến bộ, có được hồi tố?
Với các thông tin này, xem ra Bộ Tài chính đã tiếp thu khá nhiều ý kiến phản biện được báo chí nêu kể từ khi cơ quan này đưa ra dự thảo sửa đổi ban đầu vào tháng 3-2012. Tuy nhiên, xem ra vẫn còn những điểm chưa thực sự thuyết phục. Chẳng hạn, luật sửa đổi có nhiều điểm có lợi cho người dân như vậy tại sao không có hiệu lực sớm hơn mà phải đợi bảy tháng sau khi QH thông qua mới áp dụng?
Trả lời câu hỏi này của Pháp Luật TP.HCM, bà Mai cho biết: “Rất nhiều việc phải làm sau khi QH thông qua luật. Chính phủ, Bộ Tài chính phải sửa đổi các nghị định, thông tư hướng dẫn. Phải viết lại phần mềm quản lý thuế, tập huấn chuyên môn cho cán bộ” - bà Mai nói.
(Với dự thảo mới, những người đang phải nộp thuế TNCN sẽ được hưởng lợi. Ảnh: HTD)
Nhưng dù Bộ Tài chính có nỗ lực lớn như thế thì vẫn chưa thỏa mãn một nguyên tắc nhân bản của pháp quyền, là áp dụng có lợi cho đối tượng chịu sự điều chỉnh của pháp luật, nếu luật ban hành sau có những sửa đổi có lợi cho dân hơn luật cũ. Điều này đã diễn ra nhiều lần trong hoạt động lập pháp của QH. Như hồi sửa đổi Bộ luật Hình sự, không coi sử dụng ma túy là tội phạm; nâng, không áp dụng hình phạt tử hình với một số tội danh, nâng mức định lượng tối thiểu trong một số tội danh từ 500.000 đồng lên 2 triệu đồng… thì cùng với việc ban hành luật, QH còn thông qua một nghị quyết cho phép áp dụng hồi tố các sửa đổi có lợi trên ngay từ khi luật được công bố - tức sớm vài tháng so với thời điểm luật có hiệu lực áp dụng.
Việc QH tháng 10 tới sửa đổi Luật Thuế TNCN với nhiều điểm mới, sát với thực tế, có lợi cho người dân là đáng hoan nghênh. Nhưng thời điểm hiệu lực hoặc thi hành luật mới thế nào, có cho hồi tố không… sẽ cần tiếp tục thảo luận.
Nhưng dù Bộ Tài chính có nỗ lực lớn như thế thì vẫn chưa thỏa mãn một nguyên tắc nhân bản của pháp quyền, là áp dụng có lợi cho đối tượng chịu sự điều chỉnh của pháp luật, nếu luật ban hành sau có những sửa đổi có lợi cho dân hơn luật cũ. Điều này đã diễn ra nhiều lần trong hoạt động lập pháp của QH. Như hồi sửa đổi Bộ luật Hình sự, không coi sử dụng ma túy là tội phạm; nâng, không áp dụng hình phạt tử hình với một số tội danh, nâng mức định lượng tối thiểu trong một số tội danh từ 500.000 đồng lên 2 triệu đồng… thì cùng với việc ban hành luật, QH còn thông qua một nghị quyết cho phép áp dụng hồi tố các sửa đổi có lợi trên ngay từ khi luật được công bố - tức sớm vài tháng so với thời điểm luật có hiệu lực áp dụng.
Việc QH tháng 10 tới sửa đổi Luật Thuế TNCN với nhiều điểm mới, sát với thực tế, có lợi cho người dân là đáng hoan nghênh. Nhưng thời điểm hiệu lực hoặc thi hành luật mới thế nào, có cho hồi tố không… sẽ cần tiếp tục thảo luận.