Dự án Luật Tố tụng hành chính: Ai phải ra hầu tòa?
- 09/03/2015
Ngày 6-3, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội tiến hành thẩm tra dự án Luật Tố tụng hành chính. Bày tỏ quan điểm không đồng tình với "cơ chế ủy quyền” trong dự án Luật, ông Đỗ Văn Đương, Ủy viên thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng, chính người ra quyết định hành chính phải ra hầu tòa. Nếu ủy quyền, chỉ đi nghe và về báo cáo lại thế thì hủy diệt tranh tụng.
Qua thảo luận, đa số các ý kiến của nhóm nghiên cứu đồng tình với quy định của dự thảo. Tuy nhiên, các ý kiến cũng nhấn mạnh, cơ quan chủ trì soạn thảo cần có sự phân tích kỹ hơn: Tại sao giao cho Tòa án Nhân dân cấp tỉnh giải quyết sơ thẩm đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của UBND cấp huyện? Với Chủ tịch UBND cấp huyện thì phán quyết của thẩm phán không bị lệ thuộc vào chính quyền địa phương; trong khi TAND cấp tỉnh vẫn giải quyết sơ thẩm đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của UBND, Chủ tịch UBND cấp tỉnh? Nhiều ý kiến cho rằng, việc quy định như dự thảo sẽ đi ngược lại tinh thần của cải cách tư pháp là tăng cường mở rộng thẩm quyền cho TAND cấp huyện, bởi đây mới là nơi giải quyết nhiều vụ việc.
Sau khi nhận định về cơ chế ủy quyền rằng, "quy định như dự thảo hiện nay thì không bao giờ người có hành vi hành chính trái pháp luật ra Tòa cả mà chỉ cử "quân” đến dự”- Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Đình Quyền đặt vấn đề: "Với cơ chế này, có cần phải có giầy mời của tòa không?”.
Cũng không đồng tình với cơ chế ủy quyền như dự thảo Luật quy định, ông Đỗ Văn Đương, Ủy viên thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng, chính người ra quyết định hành chính phải ra hầu tòa. Nếu ủy quyền, chỉ đi nghe và về báo cáo lại như thế thì hủy diệt tranh tụng. Không ủy quyền gì cả. Ông Đương cũng cho rằng, Luật cần nói rõ vì sao quyết định hành chính của UBND, Chủ tịch UBND huyện lại phải chuyển lên TAND tỉnh?
Tuy nhiên, ĐBQH Huỳnh Ngọc Ánh (Đoàn TP. Hồ Chí Minh) lại cho rằng, thực tiễn trước đây, Chủ tịch (quận/huyện) hay ủy quyền cho Trưởng phòng tư pháp, hoặc Chánh văn phòng khi có vụ việc phải ra tòa. Dự thảo hiện nay quy định theo hướng nếu liên quan đến lĩnh vực của ai thì có thể ủy quyền cho người ấy. Ví dụ, về đất đai thì ông Trưởng phòng địa chính được ủy quyền. "Thực ra không thể nào cứ mời Chủ tịch, Phó Chủ tịch ra tòa được. Việc ủy quyền như vậy là hợp pháp, không có gì sai cả. Trong dân sự còn ủy quyền được nữa là cơ quan nhà nước”- Đại biểu Ánh bày tỏ. Về vấn đề thi hành án, đại biểu Ánh kiến nghị: Khi đã có phán quyết của Tòa mà không thực hiện thì kỷ luật ông Chủ tịch.
Giải trình về vấn đề này, Phó Chánh án TAND Nguyễn Ngọc Hòa cho biết: Thực tế, thường là ủy quyền cho những người không có quyền quyết định, chỉ đến nghe và về báo cáo lại. Về cách đặt vấn đề của một số thành viên Ủy ban Tư pháp, có buộc người đứng đầu, người ký quyết định phải ra tòa không? Phó Chánh án cho rằng, nếu quy định như thế thì ông Chủ tịch chỉ suốt ngày ra hầu tòa. Dự thảo thiết kế theo hướng ủy quyền, nhưng phải ủy quyền cho người hiểu biết, có liên quan đến vấn đề phải ra tòa.