Đề nghị nghiêm cấm sử dụng trí tuệ nhân tạo để dựng thông tin giả mạo

Toàn cảnh Phiên thảo luận ở hội trường

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương phát biểu mở đầu Phiên thảo luận

Các đại biểu cho rằng, dự thảo Luật An ninh mạng được xây dựng trên cơ sở hợp nhất của Luật An ninh mạng và Luật An toàn thông tin mạng, thể hiện rõ nỗ lực của Ban soạn thảo trong việc hoàn thiện khung pháp lý, bảo vệ không gian mạng quốc gia. Việc kịp thời cập nhật, bổ sung các hành vi vi phạm là cần thiết nhằm khắc phục các khoảng trống pháp lý, bảo vệ người dân và củng cố niềm tin vào môi trường công nghệ số.

Các đại biểu Quốc hội góp ý về dự thảo Luật An ninh mạng

Đại biểu cũng thống nhất với nhiều nội dung của dự thảo luật và đánh giá cao sự tiếp thu, chỉnh lý của cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra, trong đó, quy định một số hành vi bị nghiêm cấm về an ninh mạng tại Điều 9 nhằm tránh bỏ sót các loại tội phạm dẫn đến những hệ lụy xã hội nghiêm trọng như: lan truyền thông tin giả mạo, sai sự thật, gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến ổn định chính trị, xã hội và quyền lợi của tổ chức, cá nhân.

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau phát biểu

Đại biểu Lê Thị Ngọc Linh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau cho rằng, việc bổ sung vào dự thảo Luật, nghiêm cấm hành vi sử dụng trí tuệ nhân tạo AI để tạo dựng, chỉnh sửa, lan truyền đoạn clip, hình ảnh, âm thanh, văn bản có nội dung vu cáo, bôi nhọ, thông tin sai sự thật, giả mạo danh tính, đặc điểm nhận dạng, giọng nói hoặc hình ảnh của người khác nhằm xâm phạm quyền, lợi ích, hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc gây tổn hại đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội là vô cùng cần thiết và phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay.

“Thời gian qua người dân, cử tri rất quan tâm đến nội dung này. Hiện nay, các đối tượng tội phạm sử dụng nhiều công cụ trí tuệ nhân tạo để thực hiện hành vi phạm pháp ngày càng tinh và nguy hiểm”, đại biểu phân tích.

Đoàn Chủ tịch điều hành Phiên thảo luận

Bên cạnh đó, đại biểu Lê Thị Ngọc Linh cho rằng, hiện đang có sự chồng chéo, trùng lặp giữa Điều 9 - Các hành vi bị nghiêm cấm về an ninh mạng với một số Điều, Khoản tại Chương 3 - Phòng ngừa, xử lý hành vi xâm phạm an ninh mạng. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu, rà soát kỹ lưỡng để loại bỏ sự trùng lặp về nội dung; đồng thời cần có những quy định để đảm bảo tính thống nhất với các luật khác có liên quan như: Bộ luật Hình sự, Luật Xử lý vi phạm hành chính…, tránh tạo ra mâu thuẫn hoặc khó khăn trong quá trình áp dụng luật vào thực tiễn.

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam, Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Cần Thơ phát biểu

Cùng quan điểm, đại biểu Lê Thị Thanh Lam, Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Cần Thơ cho rằng, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo AI đã làm xuất hiện nhiều phương thức vi phạm như: lừa đảo, giả mạo khuôn mặt, giọng nói, hình ảnh. Các thủ đoạn này khó nhận diện, gây ảnh hưởng lớn đến an ninh mạng và quyền lợi của người dân.

Dẫn chứng việc đối tượng mạo danh cơ quan chức năng yêu cầu cụ bà 75 tuổi tại Đà Nẵng chuyển toàn bộ số tiền tiết kiệm hay trường hợp người nông dân ở Phú Thọ mang hết tiền bán trâu đi chuyển khoản cho thấy, tội phạm công nghệ cao đang khai thác triệt để sự thiếu kỹ năng về an toàn mạng. Theo đại biểu, mặc dù một số vụ việc đã được lực lượng chức năng kịp thời ngăn chặn, nhưng xu hướng lạm dụng AI để cá nhân hóa hành vi lừa đảo đang gia tăng. “Do đó, tôi đề nghị tại Điều 9 - Các hành vi bị nghiêm cấm về an ninh mạng, cần bổ sung quy định cấm sử dụng AI giả mạo khuôn mặt, giọng nói và các công nghệ giả mạo khác nhằm mạo danh tổ chức, cá nhân để lừa đảo, xuyên tạc hoặc gây nhầm lẫn, xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của người dân”, đại biểu Lê Thị Thanh Lam đề nghị.

Đại biểu Tô Văn Tám, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi phát biểu

Nêu quan điểm về vấn đề này, đại biểu Tô Văn Tám, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi cho rằng, trí tuệ nhân tạo AI giúp ích cho con người rất nhiều trong học tập, nghiên cứu, công tác nhưng AI cũng đang bị lợi dụng để tạo dựng các clip, hình ảnh, giả giọng nói… nhằm bôi nhọ, xúc phạm, thậm chí khủng bố. Vì vậy, đại biểu cũng đề nghị bổ sung hành vi sử dụng trí tuệ nhân tạo để xuyên tạc, bôi nhọ người khác vào Điều cấm trong dự thảo luật.

Thượng tướng Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội và Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an

Theo Báo cáo tóm tắt thẩm tra dự án Luật An ninh mạng của Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, một số ý kiến đề nghị rà soát để bổ sung đầy đủ các hành vi bị nghiêm cấm về an ninh mạng (Điều 9), đặc biệt là các hành vi sử dụng trí tuệ nhân tạo để tạo dựng, chỉnh sửa, lan truyền thông tin sai sự thật, giả mạo danh tính nhằm vu cáo, lừa đảo, gây tổn hại an ninh quốc gia, trật tự xã hội; đề nghị không quy định lại các hành vi đã có trong Bộ luật Hình sự.