Cân nhắc việc nâng tuổi trẻ em lên dưới 18

Trong phiên thảo luận tại tổ, ý kiến của Phó giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh Phạm Khánh Phong Lan (đại biểu Quốc hội đoàn TP Hồ Chí Minh) đã nhận được nhiều sự tán thành khi cho rằng, việc nâng độ tuổi trẻ em lên dưới 18 cho phù hợp với Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em cũng là điều rất hay. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, nếu quy định tuổi trẻ em từ 18 trở xuống sẽ có rất nhiều “trẻ em lấy vợ, lấy chồng”, nhất là ở miền núi. Đặc biệt, trong thời gian qua, rất nhiều vụ trọng án có thủ phạm là người dưới 18 tuổi đang trở thành vấn đề nhức nhối của xã hội.
Cần phải nói rằng, sau 10 năm thực hiện luật hiện hành, công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em đã có sự chuyển biến, tiến bộ rõ nét. Tuy nhiên, trong quá trình hội nhập, nhiều vấn đề mới cả tích cực và tiêu cực tác động đến trẻ em và việc thực hiện các quyền trẻ em. Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (năm 2004) đã bộc lộ những hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, cần phải điều chỉnh. Cụ thể, việc quy định trẻ em là công dân Việt Nam dưới 16 tuổi của Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em năm 2004 là chưa tương thích với Công ước của Liên hợp quốc về quyền trẻ em. Hơn nữa, Hiến pháp năm 2013 đã ghi nhận quyền con người, quyền công dân, trong khi luật năm 2004 chỉ quy định trẻ em là công dân Việt Nam dưới 16 tuổi. Do đó, không có cơ sở pháp lý để bảo đảm các quyền trẻ em, đồng thời là quyền con người, đối với trẻ em là người nước ngoài cư trú tại Việt Nam, trẻ em không quốc tịch cư trú tại Việt Nam.
Việc tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục “những chủ nhân tương lai” của đất nước là điều cần thiết. Tuy nhiên,  những lo lắng của đại biểu không phải là không có cơ sở, bởi thực tế những năm gần đây, tình trạng nạo phá thai ở độ tuổi dưới 18 luôn ở mức báo động, tội phạm hình sự có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Do đó, quy định nâng độ tuổi trẻ em cần được nghiên cứu và cân nhắc kỹ càng. Có ý kiến cho rằng, nếu quy định độ tuổi này với trẻ em thì cần thành lập tòa án cho trẻ em hoặc có thể áp dụng biện pháp của một số nước, đó là người phạm tội trong độ tuổi từ 16-18 có thể bị tạm giam, chờ cho đến khi đủ tuổi đem ra xét xử, để đảm bảo trật tự xã hội. Ngoài ra, cần bổ sung thêm các quy định về nghĩa vụ trẻ em trên 16 tuổi, bởi ở độ tuổi này các em đã hình thành về mặt thể chất, tương đối trưởng thành về năng lực, hành vi trí tuệ... cần phải thể hiện thêm trách nhiệm với gia đình, xã hội và với bản thân.